Gurigiisa ku yaala degmada Hodan ee Caasimadda Muqdisho , ayuu ku qaabilay Dr. C/qaasim Salaad Xasan Madaxweynihii hore ee Soomaaliya sanadihii 2000-2004 , wargeyska Alarab ee ka soo baxa dalka Qatar , waxaana uu u sheegay in xoogaga Ethiopia iyo kuwa Mareykanka ay yihiin kuwa abuuray dhibaatada ka jirta Caasimadda Muqdisho, waxaana uu tilmaamay in Gobolada Konfurta ay ahaayeen gobolada ugu xasilooni badan dalka Soomaaliya intii ay jirtay awoodii xoogagii Maxaakimta Islaamiga .

Dr. C/qaasim Salaad Xasan ayaa sheegay in muuqaalka is hubeynta dib ugu soo laabtay waddooyinka kadib soo gelitaankii xoogaga Ethiopia ee dalka dhammaadkii sanadkii 2005-di .

Wuxuu sheegay in dib u heshiisiin la qabto xilligan ay ka taallo shuruudo loo baahan yahay in la oofiyo , kuwaasoo ay ka mid yihiin in Ciidamada Ethiopia ay isaga baxaan dalka Soomaaliya ,lana gaaro heshiis , iyadoo la qabanayo shir ay isugu imaanayaan dhamaan qeybaha kala duwan ee Mujtamaca Soomaaliyeed .

Madaxweynihii hore ee Soomaaliya Dr. C/qaasim Salaad Xasan ayaa ugu baaqay Xukuumadaha Carbeed inay badalaan qaab dhaqankooda ku aadan arrinta Soomaaliya iyo inaaney iska daawan dhibaatooyinka heysta laba milyan oo Soomaali ah oo laga soo barakiciyay guryahooda sanadkii hore .

Dr. C/qaasim Salaad Xasan ayaa u sheegay Wargeyska Alarab ee dalka Qatar , inuu rajeynayo in Soomaaliya ay ku soo laabato sidii lagu yiqiinay sanadkii sagaashankii ka hor.

Mar uu ka hadlayay Ciidamo Q.M oo caalami ah oo Soomaaliya la keeno ayaa waxa uu yiri “ dowladda Mareykanka iyo dalalka reer Galbeedka ayaa waxa ay yihiin kuwa diidan geedi socodka ciidamo Qaramada Midoobay lagu keenayo Soomaaliya , waxaanan jeclahay inaan halkan ka cadeeyo in waxa ka dhacaya Soomaaliya , Lubnaan ,Falastiin , Ciraaq iyo Afgaanistaan inay yihiin waxyaabo uu abuuray uuna sameystay Mareykanka ,iyo shirqoolo laga hagayo dhinaca Isbaheysiga Sheydaanka uu Mareykanka hogaamiyo , waa Isbaheysi aan la dooneyn daganaansho iyo ammaan Gobolka Geeska Afrika si gaar ah iyo Dunida Muslimka si guud ah .

Mar la weydiiyay su’aal aheyd in Muqdisho ay isku rogtay Bagdaad Cusub oo geeska Afrika , ayuu ku sheegay
Dr. C/qaasim Salaad Xasan wareysigiisa in kooxda ku adeegsatay Ciraaq iyo dalal kale bambooyinka holca ay iminka u soo rogeen Soomaaliya , waxaana kooxdaasi hogaamiya ayuu yiri Mareykanka , waxaana uu yiri “ waanu ka xunnahay waxa ka dhacaya Ciraaq oo ah dal weyn oo Muslim ah iyo shacabkiisa intaba , waan rajeynaynaa insha allaah inay dhamaato dhibta Ciraaq iyo dhibaatada Soomaaliya ka jirta intaba oo Mareykanka iyo dalabkiisa Gobolka ku sugan ay ka dambeeyaan.

Dr. C/qaasim Salaad Xasan Madaxweynihii hore ee Soomaaliya ayaa sheegay inuu aaminsan yahay in aaney Sharci ku taagneen Xukuumad dalkeeda soo gelisay taangi uu leeyahay cadowga Taariikhiga ah ee shacabkeeda, hadana awaamirteeda ka bixineysa gudaha gaari Milatari Ethiopian uu leeyahay , wuxuuna sheegay in xilliyada qaar ay ka dalbato Mareykanka inuu duqeeyo goobo ku yaala Gobolka Jubadda Hoose ee Konfurta Soomaaliya iyo goobo kale oo ku yaala Bariga dalka .
Waxaana uu Intaasi ku daray Dr. C/qaasim in Shacabka Soomaaliyeed uu sugayo inuu arko Xukuumad matalaysa , fulineysana waxa uu shacabku daneynayo , ilaalineysana dhaxalka diimeed , dalkana uu noqdo mid xasiloon oo ammaan ah .

Mar la weydiiyay in dowladda Mareykanka duqeynteeda konfurta Soomaaliya ay ugu marmarsiyooto inay joogaan rag argagaxiso ajnabi ah iyo kuwa kale oo Soomaali ah , ayuu ku jawaabay “ waad ogsoon tihiin in Mareykanka uu xitaa ku eedeeyay Xukuumadeydii kumeelgaarka aheyd inay hooy ka siisay Soomaaliya xubno argagaxiso ajnabi ah , laakiin waa aragnaa , shacabka Soomaaliyeedna wuu ogyahay in argagaxiyaha kaliya ee jooga Soomaaliya uu yahay Ethiopian-ka leeynaya dadka aan waxba galabsan ee gacmaha maran , maatidana ah iyo Mareykanka oo diyaaradihiisa dagaalka bambooyin culus iyo kuwa sun ahba ay ku garaaceen tuulooyin iyo magaalooyin aamin ah oo ku kala yaala konfurta iyo bariga Soomaaliya .

Mar uu C/qaasim Salaad Xasan ka hadlayay barakaca baahsan ee ka jira weli Caasimadda Muqdisho iyo sare u kaca qiimaha Maciishadda ayuu sheegay in Taariikhdu ay xusi doonto qofkii dhibkan horseeday , ha ahaadeen kuwa sheeganaya Xukuumad Kumeel gaar ah ama ay kuwa ay ka dambeeyaan xoogaga ajnabiga ah ee Ethiopian-ka iyo Mareykanka .

Waxa uu sheegay in Soomaaliya xilligan ay u baahan tahay xoogag Caalami ah oo Qarama Midoobay ka socda oo aaney ku jirin dalalka Ethiopia iyo Kenya , wuxuu tilmaamay in xoogaga Nabad ilaalinta Afrikaanka ah ee Muqdisho ay ka joogaan dalalka Uganda iyo Burundi aaney saameyn ku laheyn waxa ka soconaya dalka , wuxuuna ugu baaqay dalalka Carbeed , kuwa islaamka iyo kuwa reer galbeedka inay guda galaan sidii loogu cadaadin lahaa Ethiopia in ciidamadeeda ay kala baxdo Soomaaliya , ayna joojiso dhammaan faragelinta arrimaha siyaasadda iyo Milatariga ee Soomaaliya .

Wuxuu xusay in Soomaaliya aaney iloobi doonin dambiyada gumaadka iyo howlgalada badownimada leh ee ay ku dhaqmeen xoogaga Ethiopian-ka iyo kuwa dowladda KMG ah oo sababay barakaca laba milyan oo shacabka Muqdisho ah oo u cararay Gobolo fogfog , dalalka deriska ah iyo dalal kale .

Mar wargeyska Alarab uu weydiiyay Dr. C/qaasim Salaad inuu u istaagayo inuu u kala dabqaado , uuna dhex dhexaadiyo dagaalyahanada islaamiyiinta mucaaradka ah iyo Madaxweynaha xilligan ee Soomaaliya Colonel C/llaahi Yuusuf , maadaama kooxda islaamiyiinta ay aad kuu xushmeynayaan , ayuu ku jawaabay Madaxweyinii hore ee Soomaaliya “ ma garanayo koox Islaamiyiin la yiraahdo, kulligeen waxaanu nahay islaamiyiin, Soomaaliyana waa dal kuligiisa uu muslim yahay , caalamkana wuu ogyahay , waxaan u maleynayaa in aanu nahay dalka kaliya ama ku dhawaad isla wada ah Muslim Suniyiin 100% , diinteenu waa islaam , Luqadeenu waa Soomaali , dhaqankeenu waa mid , dhammaanteen waxa aynu ka soo jeednaa hal nasab , hadaba sabab aynu ku dileyno ma naqaan ayuu isweydiiyay C/qaasim oo sheegay in koox loogu yeero islaami ay tahay tarjumaad qaldan, wuxuu intaasi sii raaciyay “ waxa aynu nahay Muslimiin , waanu jecelnahay Islaamka , waanu ku faaneynaa , waa diinteena , waanu difaaceynaa diinteena , dalkeena iyo dhaqankeena.

Mar uu ka hadlayay inuu door dhex dhexaadin ah ka dhex bilaabayo kooxaha hubeysan ee dowladda ku kacsan iyo Madaxweyne C/llaahi Yuusuf , ayuu C/qaasim ku jawaabay in marka hore la tixgeliyo qodobada ka yaala arrimaha dib u heshiisiinta oo ay ugu horeyso in Ethiopian-ka ay dal ka baxaan , in la gaaro heshiis , in xabsiyada dowladda KMG ah gacanta ku heysa iyo kuwa Ethiopia ay maamusho si siman looga wada siidaayo dhammaan maxaabiista , in dib guryahooda loogu soo celiyo labada Milyan ee qof ee u barakacday goobo ka baxsan Caasimadda iyo gobolada kale iyo in gudaha dalka lagu qabto shirweyne qaran oo dib u heshiisiineed oo ay ka wada qeybgalayaan qeybaha kala duwan ee bulshada , culuma udiinka , siyaasiyiinta , wakiilo ka socda ganacsatada iyo aqoonyahanada , iyadoo haweenka qeyb laga siinayo wadahadalada nabadda , kadibna ay muhiim tahay in shirkaasi gababadiisa lagu gaaro natiijo lagu dooranayo dowlad KMG ah oo dalka ku maamusha hanaanka shacabkeeda uu daneynayo.

Gebagabadii Madaxweynihii hore ee Soomaaliya Dr. C/qaasim Salaad Xasan ayaa gabagadii u mahadceliyay dowladda Qatar sida had iyo jeer ay isku howsho midnimada Soomaaliya , isgoo xusay inuu aad u sareeyo xiriirka kala dhaxeeya Amiirka Dalka Qatar Sheekh Xamad Bin Khaliifa Aala Thaani , wuxuuna u rajeeyay shacabka , Amiirka iyo dowladda Qatar intaba inay ku noolaadaan kheyr , baraare iyo barwaaqo.